Bartłomiej Talaga

Spacer po lesie to prowokowanie i odkrywanie zbiegów okoliczności, które, pozornie nieistotne, stają się olśnieniami. Przy odrobinie szczęścia fotografia może przywoływać je jako echa doświadczonych momentów. Spacerowanie po okolicy i ciągłe powracanie w te same energetyczne i prywatne miejsca jest znakiem, że Wszechświat prowadzi z nami grę. Pozostaje pytanie kim jest twórca – projektantem wspomnień, który układa na gridzie własnych przekonań sytuacje ważne, intensywne i autentyczne? Czy może flâneur’em? Z tymi dylematami spacerowałem po Polesiu (2019-2021) – dzielnicy, w której mieszkam. Tutaj przyroda, tkanka miejska, człowiek – wszystko inaczej się przenika. Łagodniej. Wspomnienia nakładają się i rezonują… Może jestem tutaj dzieckiem, które szuka idealnego patyka? Projekt był prezentowany w kilku punktach, galeriach i lokalnych ośrodkach kultury. Chciałem zachęcić widza do spaceru – wędrówki po ustalonym szlaku. Centrum wydarzeń był Poleski Ośrodek Sztuki – wizualna część projektu w formie wystawy site-specific oraz książka fotograficzna. Całość projektu dopełniło wydarzenie multimedialne (25.06.2021) pt. „Gruz” wykonane przez Aleksandrę Chciuk, Mateusza Wysockiego, Filipa Gabriela Pudło i Bartłomieja Talagę wraz z wizualizacjami Tomasza Rozszczybiuka.

Każdy związek, zdolny do krystalizacji posiada wewnętrzne prawidło – wzór, według którego wzrasta. Jeśli podczas doświadczenia cząsteczki skrystalizują się w miejscach nieprzewidzianych przez siatkę geometryczną, powstaje defekt. Niedoskonałość kryształu może być jednak nadal piękna i zasadna. Krystalizacja staje się dla mnie metaforą twórczości, jej procesów, sukcesów i błędów.

“Crystallization processes” to projekt, w którym korzystam z instrumentu fotografii do badania krystalizacji jako naturalnego procesu w kontekście metody twórczej – sposobu formowania dzieła. W 2019 roku powołałem tymczasowe miejsce badań ZPMSKIPF (The processing plant of artificial materials, crystallization and photochemical processes), gdzie zestawiałem ze sobą wcześniejsze prace w synchronizacji z obiektami specjalnie przygotowanymi na wystawę - artefaktami będącymi efektem eksperymentów chemicznych.

Przedstawiam dokumentację z przestrzeni ZPMSKIPF, pojedyncze prace ilustrujące efekty hodowania kryształów siarczanu miedzi [CuSO4*5H2O] oraz pracę przedstawiająca umieranie organicznej materii ekranu ciekłokrystalicznego, której towarzyszy video.

Wszystkie kultury przed naszą, własną traktowały wyglądy jako znaki skierowane do żyjących. Wszystko było legendą: istniało po to, by mogło zostać odczytane przez oko. Wyglądy ujawniały podobieństwa, analogie, sympatie, antypatie, a każda z tych relacji była nośnikiem sensu. Suma owych sensów tłumaczyła wszechświat. Kartezjańska rewolucja podważyła fundament wszelkich podobnych eksplikacji. Nie liczył się już związek pomiędzy wyglądami rzeczy. Miara i różnica zaczęły liczyć się o wiele bardziej niż wizualne korespondencje. Świat czysto fizyczny nie był już w stanie ujawniać sensu sam z siebie, mógł to uczynić wyłącznie, gdy badał go rozum, stając się probierzem tego, co duchowe. Wyglądy przestały mieć wiele twarzy jak słowa w dialogu. Stały się gęste i nieprzejrzyste, wymagały dysekcji

John Berger

W komputerowym środowisku — precyzyjnym systemie algorytmów — przypadek czy błąd nie powinien zaistnieć. Wyjątkiem jest funkcja random celowo stworzona w programowaniu do generowania przypadku. Wizualne przekłamanie może powstać, gdy karta graficzna źle zinterpretuje dane, które ma wyświetlić. W ten sposób powstaje cykl "Niepożą_dane / Intrusive-data“. Przypadkowy obraz pozbawiony treści zapisuję robiąc zrzut z ekranu. Zarejestrowany szum (glitch), uświadamia mi trudności komunikacji interpersonalnej w wirtualnej rzeczywistości. Natomiast przypadek stanowi nieoczekiwany punkt zwrotny; zaskakuje, ujawnia lukę w precyzyjnym systemie – szczelinę, przez którą przedostaje się alternatywna jakość.

Cykl interior/exterior powstał na terenie międzynarodowych targów „Messe Frankfurt”. Kilka razy w ciągu roku z całego świata przyjeżdżają tam setki handlowców i biznesmenów, by załatwiać ważne interesy. Przez cztery lata obserwowałem ogromne obszary 578 000 m² przygotowane dla 64 000 wystawców i 3 000 000 klientów. Podczas pięciu wizyt mogłem przez dłuższy czas poznawać i oswajać ten osobliwy teren. Miejsce funkcjonuje jedynie w dzień, nocą pozostając niczyje. Zafascynowała mnie imponująca architektura, która tworzy samoistny organizm tętniący życiem, symulujący relacje międzyludzkie. Nazwa „Messe” oznacza „targ” ale też „mszę” – to rytuał wymiany dóbr we współczesnej świątyni. Poszukiwałem najodpowiedniejszych punktów widzenia, w których poszczególne elementy zestrojone w kompozycję, pozwalały konstruować obraz – zapis projekcji światła, które, ujawnia przestrzeń, ożywia kolor i nadaje realności symboliczny wymiar. Interior/Exterior to poszukiwanie człowieka w przestrzeni, pomiędzy wewnętrznym przeżyciem a zewnętrznym doświadczeniem. 

Prezentowane fotografie są fragmentem magisterskiego dyplomu, którego opiekunem był prof. Grzegorz Przyborek.